Bánh Trung Quốc ''gắn mác'' nội địa Đài Loan có đảm bảo chất lượng?

“Mềm hóa” nguồn gốc cho dễ bán

Một tiểu thương tại chợ Bình Tây chia sẻ với chúng tôi, nói các loại bánh, món ăn vặt trên có nguồn gốc nội địa Đài Loan nhằm mục đích làm “mềm hóa” nguồn gốc, để người mua có tâm lý an tâm chứ tất cả đều là sản phẩm Trung Quốc. 

Tiểu thương này còn giới thiệu chúng tôi tham gia các nhóm kín chuyên bán hàng nội địa Trung Quốc. Ở đó tràn ngập các loại bánh này. Hiện có gần chục fanpage có các tên như “Ăn vặt nội địa Trung”, “Đồ ăn vặt nội địa Trung Quốc”, “Nhóm đồ ăn vặt nội địa Trung Quốc”, “Chuyên sỉ đồ ăn vặt nội địa Trung tận gốc”… Tất cả đều khẳng định đó là hàng nội địa Trung Quốc. Người bán cho rằng, dù là hàng nội địa Trung Quốc nhưng chất lượng cũng như hàng nội địa Đài Loan. 

Món ăn vặt trên có nguồn gốc nội địa Đài Loan nhằm mục đích làm “mềm hóa” nguồn gốc, để người mua có tâm lý an tâm chứ tất cả đều là sản phẩm Trung Quốc 

Theo tìm hiểu, một sản phẩm (trong đó có bánh kẹo) lưu hành tại Trung Quốc đòi hỏi tuân thủ quy trình rất nghiêm ngặt, phải có đầy đủ thông tin và địa chỉ nơi sản xuất, có chứng nhận đảm bảo an toàn thực phẩm in trên bao bì, có mã QR code. Chỉ cần dùng điện thoại quét mã này sẽ hiện lên đầy đủ thông tin về sản phẩm, công ty sản xuất, hệ thống cửa hàng đang bán… thông qua ứng dụng Wechat (một ứng dụng nổi tiếng tại Trung Quốc). Wechat được xem là kênh truyền thông hiệu quả trong việc nhận diện thương hiệu và giúp doanh nghiệp tăng doanh số. Hầu hết các doanh nghiệp tại Trung Quốc đều tạo tài khoản Wechat để giúp gia tăng sự thích thú của người mua và độ tin cậy của nhãn hàng. 

Trong khi đó, những sản phẩm được cho là hàng nội địa Trung Quốc trên đều không hề có mã QR code trên bao bì, thông tin sản phẩm mập mờ. Khi một giám đốc doanh nghiệp người Hoa sinh sống tại Q.6, TP Hồ Chí Minh dịch giúp chúng tôi những thông tin in trên bao bì một số loại bánh tươi nội địa Trung Quốc thì thấy chỉ ghi chung chung là được sản xuất bởi Công ty mậu dịch Minh Thành (tại Nam Ninh, tỉnh Quảng Tây, Trung Quốc), không có địa chỉ nơi sản xuất. Vị giám đốc này cho biết thêm, Nam Ninh là thành phố giáp ranh Việt Nam, dễ dàng giao thương qua lại nên các doanh nghiệp ở đây chuyên sản xuất những sản phẩm dành cho thị trường Việt Nam hoặc dùng bánh cũ hết hạn hay sản xuất bánh mới nhưng làm nhái vỏ hộp các thương hiệu nổi tiếng rồi xuất sang Việt Nam. 

Những sản phẩm được cho là hàng nội địa Trung Quốc trên đều không hề có mã QR code trên bao bì, thông tin sản phẩm mập mờ

Luật gia Phan Thị Việt Thu - Chủ tịch Hội bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng - cho rằng hàng lậu, hàng gian, hàng giả nói chung, các loại bánh nội địa Trung Quốc không rõ nguồn gốc nói riêng đang tràn ngập thị trường một phần do thói quen tiêu dùng dễ dãi của nhiều người. Chính họ đã tự làm mất quyền lựa chọn, xem xét nguồn gốc, có đảm bảo về nhãn hàng hóa… trước khi mua hàng chỉ vì ham hàng ngoại giá rẻ. Nếu người tiêu dùng không ưa chuộng và chọn giải pháp tẩy chay, những sản phẩm này sẽ không có “đất sống”. 

Các loại bánh tươi nội địa Trung Quốc cũng na ná bánh bông lan tươi, bông lan trứng muối, bánh mì sandwich, bánh kem của Việt Nam. Như bánh kem nếu bảo quản ở nhiệt độ thường (từ 20 - 40 độ C) thì để được 2-5 tiếng đồng hồ, nếu để trong ngăn mát tủ lạnh thì cũng chỉ khoảng ba ngày. Bánh sandwich, bông lan trứng muối... có hạn sử dụng từ 3-5 ngày ở nhiệt độ thường. Không rõ các loại bánh nội địa Trung Quốc bảo quản ra sao mà có hạn sử dụng cao (2-3 tháng). 

Có thể thấy rằng các bánh nội địa Trung Quốc bày bán tại các chợ tiềm ẩn nhiều nguy cơ an toàn thực phẩm. Không chỉ chất bảo quản, phụ gia thực phẩm trong các loại sản phẩm ăn vặt này có thể vượt ngưỡng cho phép, mà dễ thấy nhất là hạn sử dụng quá lâu, lại bảo quản sơ sài. Không phải bánh bị đổi màu mới có nấm mốc, mà nấm mốc lan tới đâu mắt thường rất khó nhận biết. “Có loại nấm không gây ngộ độc nhưng có loại gây ngộ độc, làm hại gan, thần kinh, thậm chí gây ung thư”.