Đôi nét về làng gốm Biên Hòa - Đồng Nai

Cho đến hiện tại, các loại gốm Đồng Nai như gốm Biên Hòa, gốm Tân Vạn… vẫn được duy trì và phát triển, giữ lại nét đẹp truyền thống từ thời cha ông. Đặc biệt, các mẫu gốm sứ Biên Hòa thời xưa vẫn được coi là hiếm có đối với những người yêu thích gốm cổ. Làng gốm Biên Hòa nằm ven sông Đồng Nai thơ mộng, nổi tiếng với 2 làng gốm lớn nhất đó là làng gốm Tân Vạn và cụm gốm Trường Mỹ thuật thực hành Biên Hòa đến này vẫn còn tồn tại và phát triển hưng thịnh.

Chính nơi đây là nơi bắt nguồn của các làng gốm phương Nam nổi tiếng như gốm Bình Dương, gốm Thủ Đức,… Với hơn 100 cơ sở sản xuất lớn nhỏ bao gồm cả doanh nghiệp tư nhân và doanh nghiệp Nhà nước, làng gốm là một trong những địa điểm du lịch nổi tiếng của Biên Hòa. 

Các sản phẩm gốm Biên Hòa rất đa dạng về thẩm mỹ bởi cách thể hiện và tài hoa của mỗi nghệ nhân là khác nhau. Có người ảnh hưởng từ nghệ thuật gốm ngoài Bắc, có người Hoa người Khơ me ở tứ xứ nên làm gốm càng đa dạng hơn từ các hoa văn, hình ảnh,…

Trước đây, gốm Biên Hòa còn nổi tiếng tới mức còn có trường dạy nghề gốm ở Đông Dương được mở vào năm 1903. Có thể nói thời kỳ này chính là thời kỳ hoàng kinh và hưng thịnh nhất của làng gốm này với tiếng vang lớn khắp các chợ quốc tế lúc bấy giờ như thị tường Nhật Bản, Pháp,… Đó là sự kết hợp phong cách làm gốm của cả Việt Nam với gốm Trung Quốc và gốm Limoge của Pháp.

Nét đặc trưng của gốm Biên Hòa đó chính là việc pha chế men cũng như yếu tố kỹ thuật cao của người thợ làm gốm. Khâu chấm men luôn được xem là khâu quan trọng nhất đòi hỏi người thợ phải là người có kinh nghiệm lâu năm. Nếu không khi nung sản phẩm sẽ khiến chúng dễ bị méo hay biến dạng. Người thợ làm gốm cũng phải lựa chọn những vật liệu tốt nhất để tránh làm ra những sản phẩm kém chất lượng.

Trải qua biết bao thăng trầm của lịch sử, của biến động thời gian, hiện nay các sản phẩm của làng gốm Biên Hòa đều để xuất khẩu sang các nước Đông Nam Á và Châu Âu. Từ đó đến nay, gốm Biên Hòa vẫn nổi tiếng hơn những chỗ khác chính bởi cả vì chất lượng và mẫu mã. Dù sáng tạo ra nhiều kiểu mẫu hay màu sắc phong phú như thế nào thì làng gốm nơi đây vẫn giữ được những nét đặc trưng của gốm sứ xưa.