Ung thư tuyến giáp thể tủy xuất phát từ các tế bào C parafollicular (còn được gọi là "tế bào C") nằm cạnh tuyến giáp. Bình thường, các tế bào này tiết ra Calcitonin - chất có vai trò làm giảm nồng độ calci trong máu, ức chế hấp thu calci ở ruột, ức chế tái hấp thu calci ở thận và tăng lắng đọng calci vào xương. Khi tế bào tăng sinh quá mức, sẽ hình thành các khối u.
Ung thư tuyến giáp thể tủy khá hiếm gặp, chỉ chiếm khoảng 3-5% các trường hợp ung thư tuyến giáp. Đáng nói, đa phần ung thư tuyến giáp thể tủy xuất hiện tự phát (không di truyền) và ở giai đoạn khối u mới xuất hiện đều không có triệu chứng đặc hiệu, hầu như không bao giờ gây cường giáp cũng như suy giáp, cũng không gây ra các cảm giác mệt mỏi hay bất kỳ khó chịu nào.
Các triệu chứng giai đoạn muộn của ung thư tuyến giáp thể tuỷ
Có khối u nhỏ ở cổ ngay vị trí tuyến giáp: Khối u này có thể được phát hiện thông qua thăm khám thực thể khi bệnh nhân đi khám sức khỏe định kỳ. Tuy nhiên, với những trường hợp này sẽ khó đánh giá được khối u xuất hiện từ thời gian nào.
Đau cổ: Bệnh nhân thấy đau ở phía trước cổ hoặc đau lan ra cả quai hàm, tai
Khàn tiếng: Dây kinh phụ trách hoạt động của dây thanh âm trong cơ thể chạy dọc theo khí quản vùng gần tuyến giáp. Khi khối u đã lan đến dây thanh âm có thể khiến bệnh nhân khàn tiếng, khó khăn trong khi nói.
Ho: Ung thư tuyến giáp thể tủy khiến bệnh nhân ho dai dẳng mà không liên quan đến cảm lạnh,viêm họng hay bất cứ vấn đề về đường hô hấp nào khác.
Bệnh nhân ung thư tuyến giáp thể tủy sẽ bị ho và khó nuốt. Ảnh minh hoạ
Khó nuốt: Khi khối u tuyến giáp trở lên đủ lớn, chúng chèn ép vào thực quản dẫn đến tình trạng khó khăn khi nuốt.
Khó thở: Tương tự như đối với thực quản, khi khối u tuyến giáp tủy đủ lớn, chúng chèn ép khí quản, cản trở khả năng hô hấp và khiến bệnh nhân cảm thấy khó thở.
Tiêu chảy nặng: Ở giai đoạn muộn, ung thư tuyến giáp thể tủy sản xuất nhiều loại protein có thể gây ra các triệu chứng phổ biến khác như tiêu chảy do sự tương tác của một số yếu tố bao gồm tăng calcitonin, prostaglandin và sự hiện diện của một số chất khác.
Hội chứng Cushing: Trong một số ít trường hợp, khối u khiến tuyến giáp không thể sản xuất đủ lượng hormone cung cấp cho cơ thể, khi đó tuyến yên bắt đầu sản xuất hormone TSH – một loại hormone kích thích tuyến giáp và hormon tuyến thượng thận ACTH gây ra hội chứng Cushing.
Mặt đỏ: Do tăng cường quá mức các khối u tuyến giáp thể tủy có thể khiến mặt đỏ đi kèm với cảm giác nóng rát ở cổ hoặc lồng ngực.
Đau xương: Đau xương xảy ra khi các tế bào ung thư đã di căn đến và làm tổn thương xương.
Mệt mỏi, cáu gắt: Những người mắc ung thư nói chung và ung thư tuyến giáp tủy nói riêng luôn cảm thấy mệt mỏi cả về thể chất lẫn tinh thần dẫn đến tình trạng cáu gắt với những người xung quanh.
Sút cân: Giống như tình trạng hay mệt mỏi, cáu gắt, sút cân bất thường cũng là một triệu chứng khi ung thư tuyến giáp tủy tiến triển và di căn đến các cơ quan khác.
Tiên lượng tỷ lệ sống theo từng giai đoạn bệnh
Giai đoạn 1: Đây là giai đoạn có tiên lượng tốt nhất khi khối u có đường kính dưới 2 cm và chưa phát triển ra ngoài tuyến giáp. 100% số người bệnh nếu được chẩn đoán và điều trị từ giai đoạn 1 có thể sống được thêm ít nhất 10 năm.
Nếu được phát hiện ở giai đoạn sớm sẽ nâng cao tỷ lệ sống cho bệnh nhân. Ảnh minh hoạ
Giai đoạn 2: Ở giai đoạn này, khối u đã phát triển với đường kính trên 2cm nhưng vẫn nằm trong tuyến giáp hoặc chưa lan đến các hạch bạch huyết. Khoảng 93% người bệnh được chẩn đoán và điều trị từ giai đoạn này còn sống sau ít nhất 10 năm.
Giai đoạn 3: Khối u đã phát triển và lan đến các hạch bạch huyết gần tuyến giáp. Khoảng 71% số người được phát hiện và điều trị từ giai đoạn 3 có thể sống thêm ít nhất 10 năm nữa.
Giai đoạn 4: Trong giai đoạn này, khối u đã lan đến các mô dưới da, khí quản, thực quản, thanh quản và một số bộ phận xa hơn như phổi hoặc xương. Theo ước tính, chỉ có khoảng 21% số bệnh nhân được phát hiện và điều trị ở giai đoạn này còn sống sau 10 năm.
Giai đoạn di căn xa: Đây là giai đoạn cuối của ung thư tuyến giáp tủy. Các tế bào ung thư đã theo máu và di căn vào hầu hết các cơ quan của cơ thể bao gồm phổi, xương, não... Bệnh nhân ở giai đoạn này cũng không thể điều trị khỏi, các phương pháp hóa trị hay xạ trị chỉ còn mang tính chất làm chậm sự phát triển của các tế bào ung thư và kéo dài sự sống lâu nhất có thể.
Tổng hợp
Nguồn tham khảo: Viện Y học Phóng xạ và U bướu Quân đội; Bệnh viện Đa khoa Vinmec