Sống mà không có mục tiêu rõ ràng là quãng thời gian đau khổ đằng đẳng vì khi mình không có mục tiêu, mình không định vị được bản thân, không nói ra được điều mình muốn và tâm thế như bèo dạt mây trôi vô định, ai nói gì nghe đó, ai quát tháo thì cắn răng mà làm, luôn dằn vặt về bản thân..
Khiêm Trần Community Leader tại AmCham Scholarship
Cách đây 15-17 năm, mình cũng giống hệt các bạn. Có lẽ, sự khác biệt lớn nhất chính là ở chỗ hồi đó mình quá nghèo, nghèo đến mức mà đến năm 4 vẫn còn đạp chiếc xe đạp theo mình từ năm lớp 8, nghèo đến mức bạn gái chia tay mình khi mình không có xe máy chở đi chơi.. Và khát vọng mang tên THOÁT NGHÈO là cái kim chỉ nam duy nhất cho mình, chứ chẳng hề mang tên đam mê nghề nghiệp hay gì khác, thậm chí lúc đó chữ logistics hay Supply chain chỉ như là một thứ khái niệm xa xỉ nào đó mình chẳng bận tâm. Vì muốn thoát nghèo, mình không từ chối bất cứ cơ hội nào để kiếm tiền, chỉ có cơ hội thì từ chối mình hơi nhiều: đi làm gia sư thì bị cho nghỉ sau vài buổi vì "mặt thầy non choẹt", đi làm tiếp thị thì không có xe máy, đi bán hàng thì mặt không đủ dày để hấp thu những lời từ chối, đi phát tờ rơi thì muối mặt và sỹ diện mà không dám nhận..
Nên ngày hôm nay, sau 16 năm lăn lộn qua hơn 20 công ty, 8 lĩnh vực khác nhau, mình đã phát ra một ước nguyện: LÀM SAO GIÚP CÁC BẠN TRẺ GENZ VIỆT NAM TỰ TIN BƯỚC RA THẾ GIỚI. Làm sao để các bạn trẻ Việt Nam thấy rằng mức thu nhập 2,000 usd/tháng cho sinh viên mới ra trường là hoàn toàn khả thi? Làm sao để trong 10 năm tới, các bạn là những trụ cột của nhiều doanh nghiệp lớn?
Các bạn có biết ở Singapore, lương cửa hàng trưởng một cửa hàng Uniqlo là khoảng 2,500-3,000 đô Sing (tương đương khoảng 2,000 usd) không? Ở Singapore có cả trăm cửa hàng Uniqlo. Tương tự, ở Thái Lan có khoản 9,000 cửa hàng tiện lợi 711. Hoặc ở Việt Nam, một bạn bán hàng online có thể kiếm vài chục đến hơn một trăm triệu là có thật. Bạn có biết AliExpress (thuộc tập đoàn Alibaba) đang có tham vọng thu hút 1 triệu người tham gia bán hàng online không? Bạn có nghe nói về Video Economy chưa? Bạn có biết New Retail là gì không? Bạn có đặt câu hỏi tại sao một công ty như Whatsapp chưa tới 50 nhân sự đã được Facebook mua lại từ năm 2012 với giá 19 tỷ USD không? Hay trước đó, một công ty cũng chưa đến 50 người là Instagram đauợc Facebook mua lại với giá 1 tỷ USD không?
Bạn thấy đó, nếu bạn đủ tự tin và có sự chuẩn bị tốt, bạn hoàn toàn có thể qua Sing, qua Thái hay qua Hàn Quốc, Đài Loan, Nhật Bản để làm việc. Còn nếu giỏi hơn, bạn cứ sang Mỹ và cạnh tranh với các sinh viên hàng Top trên thế giới với mức thu nhập trên 100k usd mỗi năm. Cơ hội luôn có cho người đủ năng lực và sẵn sàng đón nhận!
Thế giới các bạn đang và sẽ sống sắp tới có tên Gig Economy, nghĩa là sẽ không còn khái niệm "công việc ổn định và lâu dài". Đó là thời kỳ giao thời giữa Machine Learning với Human resource, khi nhiều công việc sẽ vĩnh viễn biến mất, chẳng hạn: nhân viên đi thu tiền điện, nhân viên bán hàng, bác sỹ chẩn đoán bằng hình ảnh, tài xế taxi, nhân viên bảo vệ.. Theo nghiên cứu của OECD, thế giới các bạn sẽ dấn thân sắp tới cần những kỹ năng về EQ, giải quyết những vấn đề phức tạp, sáng tạo, tư duy phản biện, thái độ phục vụ.. Những điều đó hoàn toàn hoặc rất ít được đề cập trong giáo trình, bài học các bạn được học mỗi ngày. Các bạn có cam chịu phải học những món chỉ để đi thi, có điểm, hay các bạn cần phải học những kỹ năng mà người trả tiền cho các bạn trong tương lai yêu cầu?
Dĩ nhiên, nhiều người rất dễ dàng "đổ thừa" hoàn cảnh: do chương trình học không dạy em những điều đó, nhà em nghèo, ba mẹ em không định hướng cho em, em phải làm thêm việc thì lấy đâu thời gian mà học, em mắc bận đi chơi với người yêu anh ơi, thể lực em yếu, em không biết chạy xe máy, ba mẹ em không cho em tự do.. "Khi không muốn làm, ta luôn có lý do, còn một khi khát khao, chúng ta sẽ tìm ra giải pháp". Những điều trong quá khứ như vậy chúng ta hoàn toàn không có khả năng thay đổi, nhưng nếu tương lai bạn không thành công, bạn sẽ là người có lỗi với con cháu bạn, với dòng họ của bạn, bởi bạn được may mắn sinh ra trong một hoàn cảnh quá thuận lợi: biết xài internet từ năm 7 tuổi, có Smartphone từ năm 10 tuổi, trải nghiệm Tinder, Tiktok bằng 4G từ khi chưa 18.. Bạn có biết hồi đại học, mình được học bổng nên không phải đóng học phí (1,3 triệu/học kỳ) nhưng thế hệ con mình thì mỗi tháng tiền học một cháu bằng học phí Đại học của mình 7 năm không? Bạn hoàn toàn có thể thay đổi tương lai mình bằng những chọn lựa hành động của bạn ngay từ ngày hôm nay.
Khi lắng nghe các bạn, mình biết các bạn háo hức muốn khám phá cuộc sống, muốn biết công việc đó nó như thế nào, muốn biết cảm giác "xếp hình" nó ra sao, muốn đi "phượt" để coi đất nước mình đẹp và hùng vĩ nhường nào, muốn hiểu nhau bằng những bữa nhậu thâu đêm. Có lẽ mình là đứa "điên" nên mình mới khuyên các bạn: "Bạn có 5 năm để là phiên bản "hoang dại" nhất có thể, hãy trải nghiệm, tích lũy sai lầm và học hỏi nhanh, hãy nhậu nhẹt, hãy hát hò, hãy du lịch, hãy ái ân, hãy khám phá hết vùng giới hạn của bản thân để năm 30 tuổi, bạn chững chạc, tự tin, điềm tĩnh, và chính thức bắc đầu cuộc sống của một người trưởng thành. Nhớ, hãy sống có trách nhiệm, đừng làm phiền người khác, cũng như chủ động dùng BCS khi quan hệ".
Mình rất thích Đen Vâu vì ca từ của bạn ấy đúc kết rất nhiều suy nghĩ thầm kín của các bạn. Mình tin các bạn là những người sinh ra đúng thời điểm. Ai đó có thể than phiền về Cô Vy, nhưng mình nghĩ đó là một điều tuyệt vời cho Việt Nam mình. Vì sao? Vì sao với các nước, Việt Nam mình quá là tuyệt vời trong trận chiến toàn cầu kinh khủng này. GE mới chính thức góp thêm 1 tỷ đầu tư vào Việt Nam, nước mình đã vượt qua Malaysia và Singapore để trở thành nền kinh tế lớn thứ tư trong khu vực ASEAN (sau Indonesia 350 triệu dân, sau Thái Lan có nền tảng và chưa từng có chiến tranh lớn trong 100 năm qua, và sau bạn Philippines đi trước mình một tí). Việt Nam sẽ là điểm rất sáng ở châu Á, nơi mà 2/3 dân số thế giới sẽ sinh sống trong 10 năm tới. Thiên thời, Địa lợi là quá rõ! Vậy thì, việc thành bại của bạn chỉ còn phụ thuộc vào chính bạn mà thôi!
Mình là người kể chuyện. Và mình phấn đấu trở thành người kể chuyện số 1 Việt Nam! Và bạn cũng có thể trở thành người số 1 Việt Nam, thậm chí châu Á,ở một lĩnh vực nào đó bạn giỏi!
Chúng ta trở thành ai thực ra không còn quan trọng, bởi mình biết các bạn đều có thể thành công, trở thành phiên bản tốt nhất của cuộc đời mình từ Việt Nam. Chúng ta để lại điều gì cho cuộc đời này sau khi ra đi mới là quan trọng!
Nguyện ước của mình là: Các bạn phải thành công và Hạnh phúc! Hãy là những người con ưu tú của nòi giống Rồng, Tiên!
06/12/2020.
Trân Trọng và Yêu Thương.
Khiêm Trần Community Leader tại AmCham Scholarship
Đăng dưới dưới đồng ý tác giả.