Trong bối cảnh kinh tế thế giới khá u ám, Việt Nam là 1 điểm sáng
Chiều 12/7, đồng chí Lê Minh Khái, Bí thư Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ, Chủ tịch Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính, tiền tệ Quốc gia đã chủ trì phiên họp hội đồng để đánh giá các diễn biến và đề ra các giải pháp về chính sách tài chính, tiền tệ trong thời gian tới.
Dự hội nghị có đồng chí Nguyễn Thị Hồng, Thống đốc NHNN Việt Nam, đồng chí Đinh Văn Ân, Trợ lý Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, đại diện các bộ ngành, địa phương cùng các chuyên gia tư vấn.
Phát biểu khai mạc cuộc họp, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái cho biết, ngày 24/5/2022 Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 639/QĐ-TTg kiện toàn Hội đồng (gồm 30 thành viên và tổ giúp việc) để tư vấn cho Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ về chính sách tài chính, tiền tệ.
Khái quát tình hình kinh tế 6 tháng đầu năm, Phó Thủ tướng nhấn mạnh, nền kinh tế đất nước đã phục hồi tích cực, đạt được những kết quả rất đáng khích lệ trên tất các lĩnh vực, nhất là GPD quý II/2022 tăng cao nhất trong 11 năm qua; kinh tế vĩ mô ổn định, các cân đối lớn được giữ vững, lạm phát được kiểm soát; hoạt động sản xuất, kinh doanh có nhiều khởi sắc… được các tổ chức quốc tế ghi nhận, đánh giá cao.
Tuy nhiên, tình hình kinh tế, chính trị thế giới sắp tới còn diễn biến rất phức tạp, nguy cơ dịch bệnh COVID-19 vẫn thường trực, nhiều rủi ro tiềm ẩn về an ninh lương thực, an ninh năng lượng, thiên tai, dịch bệnh… có thể tác động không thuận đối với sự phát triển của kinh tế đất nước.
Nhấn mạnh, "chúng ta không được chủ quan, lơ là", Phó Thủ tướng Lê Minh Khái đề nghị các chuyên gia phân tích, nhận định, đánh giá về tình hình kinh tế thế giới, chính sách tài khóa, tiền tệ của các nền kinh tế lớn, có tác động đến Việt Nam; đánh giá, dự báo các diễn biến về tài chính, tiền tệ trong nước, công tác triển khai các gói đầu tư công,… qua đó đề xuất các giải pháp phù hợp để chủ động, kịp thời ứng phó với các biến động có thể xảy ra trong 6 tháng cuối năm.
Tại cuộc họp, đại diện Ngân hàng nhà nước (cơ quan thường trực hội đồng) đã trình bày báo cáo đánh giá diễn biến kinh tế vĩ mô, tiền tệ và hoạt động ngân hàng 6 tháng đầu năm và định hướng, giải pháp điều hành trong thời gian tới; Bộ Tài chính báo cáo về tình hình ngân sách nhà nước, điều hành giá, thị trường chứng khoán năm 2022 và giải pháp điều hành chính sách năm 2022;…
Phát biểu tại cuộc họp, đại diện Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Công Thương bày tỏ nhất trí cao với báo cáo của Ngân hàng Nhà nước, đồng thời phân tích, góp ý, khuyến nghị, bổ sung một số nội dung liên quan đến nhận định về diễn biến chính sách tiền tệ của một số nền kinh tế lớn trên thế giới, những rủi ro và tác động tới Việt Nam; định hướng và giải pháp điều hành chính sách tiền tệ trong thời gian tới; các giải pháp tháo gỡ khó khăn, đẩy mạnh sản xuất, kinh doanh; thúc đẩy xuất khẩu; đảm bảo cung - cầu các mặt hàng thiết yếu; kiểm soát mặt bằng giá cả; ngăn chặn tình trạng đầu cơ, găm hàng, tăng giá;…
Các chuyên gia kinh tế, thành viên hội đồng nhấn mạnh các rủi ro của tình hình kinh tế, chính trị thế giới trong thời gian tới có thể tác động tới Việt Nam như: "3 tăng, 1 giảm" (bất định tăng; giá cả, lạm phát, lãi suất, tỷ giá tăng; rủi ro về tài chính, tiền tệ, an ninh năng lượng tăng. Một giảm là tăng trưởng kinh tế giảm).
Các chuyên gia đánh giá, trong bối cảnh kinh tế thế giới khá u ám, Việt Nam là 1 điểm sáng. Kinh tế đất nước phục hồi mạnh mẽ, năm nay, chúng ta có thể đạt tăng trưởng GDP khoảng 6,8-7%...
Rủi ro, thách thức rất lớn nhưng không để cơ hội tăng trưởng bị vuột mất
Các chuyên gia khuyến nghị: Cần hết sức quan tâm đến vấn đề kiểm soát lạm phát, nhưng cũng đừng "quá sợ lạm phát", "không nên thái quá".
Việc điều hành chính sách tài chính, tiền tệ cần hết sức thận trọng, linh hoạt, hiệu quả, đảm bảo dư địa điều chỉnh với bất định, "không được tất tay"; tiếp tục triển khai các giải pháp đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công; nâng cao năng lực quản trị để chủ động các giải pháp ứng phó với những tình huống diễn biến khó lường,…
Các chuyên gia nhấn mạnh, dù trước mắt còn nhất nhiều khó khăn và bất định, nhưng chúng ta vẫn phải nghĩ đến những yếu tố dài hạn. Cơ hội phát triển kinh tế của Việt Nam là rất lớn. Theo đó, chúng ta "không được để cho cơ hội tăng trưởng này bị vuột mất".
"Trong tình thế bất thường, thì việc ứng phó cũng phải không theo các giải pháp thông thường". Cần có khung thể chế đủ mạnh và "lực lượng đặc nhiệm để ứng phó trong tình thế nước sôi lửa bỏng",…
Phó Thủ tướng Lê Minh Khái đánh giá cao các đồng chí thành viên Hội đồng đã thảo luận, phát biểu nhiều ý kiến với tinh thần trách nhiệm cao. Nhiều ý kiến đóng góp thiết thực, ý nghĩa. Thay mặt Lãnh đạo Chính phủ, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái ghi nhận ghi nhận và giao Ngân hàng Nhà nước Việt Nam - cơ quan thường trực của Hội đồng nghiên cứu, tổng hợp đầy đủ các ý kiến phát biểu tại cuộc họp để tổng hợp, hoàn thiện báo cáo Thủ tướng Chính phủ.
Khái quát lại các ý kiến phát biểu, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái nêu rõ: Trong 6 tháng đầu năm 2022, kinh tế thế giới trải qua nhiều biến động khó lường và đối mặt với nhiều thách thức như lạm phát tăng cao kỷ lục tại nhiều quốc gia và đang lan nhanh toàn cầu; Mỹ và nhiều nước tăng mạnh lãi suất, xung đột vũ trang tại Ukraine kéo dài cùng với việc áp dụng các biện pháp trừng phạt thương mại gia tăng giữa các bên, chính sách zero COVID của Trung Quốc… làm tình trạng gián đoạn, đứt gãy các chuỗi cung ứng, sản xuất toàn cầu kéo dài đẩy giá các mặt hàng năng lượng, vật tư chiến lược và lương thực tăng cao.
Trong nước, kinh tế vĩ mô 6 tháng đầu năm 2022 phục hồi ở hầu hết các ngành, lĩnh vực. Tăng trưởng kinh tế 06 tháng tăng 6,42%, là mức tăng trưởng khá so với các nước trong khu vực và trên thế giới. CPI bình quân 06 tháng tăng 2,44%, mức tăng tương đối thấp so với cùng kỳ các năm trước dịch. Thị trường tiền tệ cơ bản ổn định, mặt bằng lãi suất duy trì hợp lý, hỗ trợ tích cực nhu cầu tín dụng cho sản xuất, kinh doanh, tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình thúc đẩy phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội.
Trong thời gian còn lại của năm 2022, dự báo kinh tế thế giới phục hồi chậm lại, lạm phát tiếp tục cao ở một số nền kinh tế lớn; xung đột tại Ukraine có thể kéo dài, tiềm ẩn nhiều rủi ro đến ổn định chính trị khu vực, toàn cầu, thị trường tài chính, tiền tệ và quan hệ thương mại quốc tế. Trong nước, nền kinh tế có khả năng phục hồi nhanh hơn. Tuy nhiên, rủi ro, thách thức còn rất lớn, nhất là giá xăng dầu, nguyên vật liệu đầu vào tăng cao, áp lực lạm phát nặng nề hơn… nhất là trong bối cảnh chúng ta đang tập trung thực hiện hiệu quả Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội.
Đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công; thúc đẩy thực hiện Chương trình phục hồi, phát triển KTXH
Do đó, việc điều hành chính sách tài chính, tiền tệ những tháng cuối năm cần tiếp tục kiên định mục tiêu vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế; thực hiện chính sách tài khóa mở rộng hợp lý, hiệu quả; đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công; thúc đẩy thực hiện Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội.
Các Bộ, cơ quan theo chức năng nhiệm vụ được giao tiếp tục theo dõi sát diễn biến tình hình quốc tế, khu vực và trong nước, nhất là lạm phát, diễn biến giá cả các mặt hàng nhiên liệu, vật tư chiến lược, việc điều chỉnh chính sách của các nước, đối tác (như chính sách tài khóa, tiền tệ, thương mại, đầu tư…) để chủ động phân tích, dự báo, kịp thời cập nhật, hoàn thiện các phương án, kịch bản chỉ đạo, điều hành phù hợp, bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, các cấn đối lớn của nền kinh tế.
Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan điều hành đồng bộ, chủ động, linh hoạt các công cụ chính sách tiền tệ kết hợp chặt chẽ với chính sách tài khóa và các chính sách vĩ mô khác nhằm kiểm soát lạm phát theo mục tiêu đề ra, góp phần bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô.
Điều hành tăng trưởng tín dụng hợp lý, góp phần hỗ trợ doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh; chỉ đạo các ngân hàng thương mại tích cực triển khai chính sách hỗ trợ lãi suất thuộc Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội.
Khuyến khích các tổ chức tín dụng cắt giảm chi phí hoạt động để hỗ trợ giảm lãi suất cho vay. Đẩy mạnh cơ cấu lại các tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu. Tiếp tục phát triển thanh toán không dùng tiền mặt, các mô hình ngân hàng số, đẩy mạnh chuyển đổi số trong lĩnh vực ngân hàng.
Nghiên cứu phương án giảm thuế để hỗ trợ cho người dân, doanh nghiệp
Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam tiếp tục triển khai các giải pháp ổn định và phát triển lành mạnh, hiệu quả, an ninh, an toàn thị trường chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp, thị trường tiền tệ, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội; thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các vi phạm theo đúng quy định của pháp luật.
Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các cơ quan khẩn trương nghiên cứu, báo cáo Chính phủ, cấp có thẩm quyền về phương án điều chỉnh, giảm thuế đối với xăng dầu theo quy định;
Nghiên cứu phương án giảm các loại thuế khác để hỗ trợ cho người dân, doanh nghiệp; xây dựng Đề án huy động nguồn lực cho Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội…
Bảo đảm sản xuất, nguồn cung và dự trữ xăng dầu trong nước, bình ổn giá cả
Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với các cơ quan, địa phương chủ động, tích cực theo dõi sát diễn biến tình hình thị trường, nhất là các mặt hàng thiết yếu (xăng dầu, nguyên liệu phục vụ sản xuất…) để bảo đảm cân đối cung cầu hàng hóa trong nước;
Điều hành giá xăng dầu chủ động, kịp thời, hiệu quả; tìm kiếm các nguồn cung xăng dầu có giá ưu đãi hơn; tổ chức thanh tra, kiểm tra, giám sát chặt chẽ hoạt động của các doanh nghiệp nhập khẩu, sản xuất xăng dầu để bảo đảm sản xuất, nguồn cung và dự trữ xăng dầu trong nước, bình ổn giá cả.
Phó Thủ tướng Lê Minh Khái đề nghị các chuyên gia, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính tiền tệ Quốc gia tiếp tục theo dõi sát diễn biến tình hình thế giới, trong nước, tiếp tục có những ý kiến đóng góp đối với công tác điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.
Các ý kiến đóng góp đề nghị chuyển đến Ngân hàng Nhà nước Việt Nam – Cơ quan Thường trực của Hội đồng để phối hợp với các cơ quan liên quan tổng hợp, báo cáo và đề xuất với Thủ tướng Chính phủ./.