Theo Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), tổng kim ngạch xuất khẩu toàn cầu trong năm 2023 đạt 23,8 nghìn tỷ USD, giảm 5% so với năm trước đó.
Với kim ngạch xuất khẩu hàng hóa 354 tỷ USD, Việt Nam nằm trong top 30 nền kinh tế xuất khẩu lớn nhất thế giới với vị trí 23, chiếm tỷ trọng 1,5% toàn cầu.
Việt Nam góp mặt trong 30 nền kinh tế xuất khẩu nhiều nhất thế giới.
Tuy nhiên, trị giá xuất khẩu của Việt Nam năm 2023 giảm 4,6% (giảm khoảng 17,04 tỷ USD) so với năm 2022. Trong đó, giảm mạnh nhất là các nhóm hàng như nhóm hàng điện thoại các loại và linh kiện giảm 5,61 tỷ USD; hàng dệt may giảm 4,27 tỷ USD; giày dép các loại giảm 3,66 tỷ USD; máy móc, thiết bị, dụng cụ và phụ tùng giảm 2,62 tỷ USD; gỗ và sản phẩm từ gỗ giảm 2,54 tỷ USD; hàng thủy sản giảm 1,95 tỷ USD; hóa chất và sản phẩm hóa chất giảm 750 triệu USD…
Bên cạnh đó, xuất khẩu một số nhóm hàng trong năm 2023 vẫn đạt mức tăng cao so với năm trước. Cụ thể, hàng rau quả tăng 2,24 tỷ USD; phương tiện vận tải và phụ tùng tăng 2,17 tỷ USD; gạo tăng 1,22 tỷ USD; hạt điều tăng 558 triệu USD.
Bất chấp sự gia tăng chủ nghĩa bảo hộ và các rào cản thương mại toàn cầu, Trung Quốc tiếp tục khẳng định vị thế là quốc gia xuất khẩu lớn nhất thế giới.
Năm 2023, Trung Quốc xuất khẩu 3,4 nghìn tỷ USD hàng hóa, vượt Mỹ gần 1,4 nghìn tỷ USD. Đặc biệt, xuất khẩu sang thị trường Mỹ đạt 500 tỷ USD.
Dù giá trị xuất khẩu giảm trung bình 10%, Trung Quốc vẫn duy trì sản lượng ở mức gần cao nhất mọi thời đại. Nền kinh tế sản xuất quy mô lớn này đã chứng tỏ sức bền khi vượt qua làn sóng thuế quan và sự bất ổn trong chuỗi cung ứng toàn cầu.
Khoảng 20 trong số 30 quốc gia xuất khẩu hàng đầu thế giới ghi nhận sự sụt giảm giá trị xuất khẩu trong năm qua. Số lượng các hạn chế thương mại toàn cầu tăng gần gấp 5 lần kể từ năm 2015, đạt gần 3.000 biện pháp hạn chế trong năm 2023.
Dù không còn giữ ngôi vị quốc gia xuất khẩu lớn nhất thế giới từ năm 1979, Mỹ vẫn là một cường quốc thương mại với sự thay đổi tích cực trong xuất khẩu năng lượng. Năm 2023, Mỹ đạt thặng dư năng lượng ròng 65 tỷ USD, một phần nhờ vào sự gia tăng sản xuất năng lượng nội địa. Điều này đã giúp Mỹ tránh được các cú sốc giá dầu toàn cầu, như cuộc xung đột Nga-Ukraine, vốn ảnh hưởng nặng nề đến các nền kinh tế châu Âu.
Tuy nhiên, thâm hụt thương mại vẫn là một thách thức lớn đối với Mỹ. Dù vậy, nước này vẫn giữ vị trí thứ hai trên thế giới về kim ngạch xuất khẩu, với tổng giá trị xuất khẩu hàng hóa đạt gần 2 nghìn tỷ USD.
Đức, quốc gia xuất khẩu lớn thứ ba thế giới, ghi nhận kim ngạch xuất khẩu tăng nhẹ 1% trong năm 2023, đạt 160 tỷ USD hàng hóa xuất sang Mỹ - thị trường lớn nhất của nước này. Tuy nhiên, nền kinh tế Đức gặp khó khăn bởi giá năng lượng tăng cao, khiến một số doanh nghiệp tạm ngừng sản xuất.
Đức xuất khẩu 160 tỷ USD hàng hóa sang Mỹ trong năm ngoái, Mỹ cũng đồng thời là thị trường xuất khẩu lớn nhất của nước này. Tuy nhiên, con số này có thể giảm tới 15% nếu các đề xuất tăng thuế quan của ông Trump có hiệu lực. Trong đó, ngành ô tô và dược phẩm sẽ bị tác động lớn nhất, với kim ngạch xuất khẩu sang Mỹ được dự báo sẽ lần lượt giảm 32% và 35%.
Hà Trần (t/h)