Luật doanh nghiệp 2020, Luật Đầu tư 2020 ban hành và có hiệu lực vào năm 2021 mang nhiều ý nghĩa và tác động lớn đối với hoạt động của doanh nghiệp (DN). Tuy nhiên, để đưa luật có thể phát huy hiệu quả, đi vào cuộc sống nhiều ý kiến cho rằng Luật phải chi tiết hóa mới tạo thuận lợi cho DN.
Đây là nhận định được đưa ra tại Hội thảo với chủ đề “Luật DN và Luật Đầu tư 2020 – DN cần làm gì?” do Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) phối hợp với Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC) tổ chức vừa qua tại Hà Nội .
Ông Hoàng Quang Phòng, Phó Chủ tịch VCCI cho biết, thế giới đang đứng trước nhiều thách thức, khó khăn khi đại dịch COVID-19 vẫn đang hoành hành khắp nơi, cướp đi sinh mạng của hàng triệu người dân và đẩy nhiều nền kinh tế vào giai đoạn suy thoái. Việt Nam tuy đã có những biện pháp để kiểm soát dịch bệnh tốt cũng như đã đưa ra nhiều giải pháp kích thích kinh tế, hỗ trợ cho DN và người dân, tuy nhiên hầu hết các DN đều bị ảnh hưởng nặng nề vì nhu cầu của thị trường sụt giảm mạnh, chuỗi cung ứng bị đứt gãy, dòng tiền bị giới hạn, tình trạng thất nghiệp do thiếu những kỹ năng cần thiết mới tăng cao...
Trong bối cảnh Việt Nam ký kết nhiều hiệp định thương mại tự do, các DN cần phải hiểu rõ về Luật DN và Luật Đầu tư 2020 để có thể tận dụng được những cơ hội mang lại từ những sửa đổi của luật mới nhằm đơn giản hóa các thủ tục, tạo thuận lợi cho mở rộng thị trường, thúc đẩy hơn nữa đầu tư, xây dựng môi trường kinh doanh thuận lợi hơn cho các DN Việt Nam và các DN đầu tư, liên doanh và hợp tác làm ăn với các DN Việt Nam.
Còn ông Trần Hữu Huỳnh, Chủ tịch Trung tâm Trọng tài Quốc tế tại Việt Nam cho biết, hệ thống pháp luật trong mảng kinh doanh thời gian qua có thể chưa thật thống nhất, hợp lý khả thi và minh bạch. Tuy nhiên nếu xét theo từng giai đoạn thì hiện trạng đó càng ngày càng được cải thiện nhanh hơn, quy mô cải thiện lớn hơn, và hiệu quả cải thiện rõ rệt hơn.
Luật Đầu tư được Quốc hội thông qua ngày 17/6/2020 và có hiệu lực kể từ ngày 01/01/2021, thay thế Luật Đầu tư 2014. Việc ban hành Luật Đầu tư 2020 nhằm thể chế hóa kịp thời, đầy đủ các Nghị quyết của Đảng về hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, phát triển kinh tế tư nhân và hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao chất lượng, hiệu quả hợp tác đầu tư nước ngoài.
Tương tự, Luật DN 2020 cũng có nhiều điểm mới so với Luật DN năm 2014. Với nhiều điểm mới sửa đổi, Luật DN 2020 đã đơn giản hóa thủ tục thành lập DN, giúp DN cắt giảm chi phí và thời gian trong quá trình khởi sự kinh doanh.
Luật sư Lê Đình Vinh, Giám đốc Công ty luật Vietthink đánh giá, qua 3 lần sửa đổi Luật Đầu tư có nhiều điểm mới, tháo gỡ những vướng mắc trong thực thi áp dụng để luật đi vào cuộc sống tốt hơn, đáp ứng nhu cầu hội nhập của quốc tế.
Trong sửa đổi lần này, phạm vi khá bao trùm tạo được sự công bằng, công khai, minh bạch cho môi trường đầu tư. Đồng thời tạo tính thống nhất đồng bộ giữa Luật Đầu tư và hướng tới hội nhập quôc tế, trong các Hiệp định thương mại tự do, cũng như nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về hoạt động đầu tư kinh doanh, mà đặc biệt là đối với hoạt động đầu tư nước ngoài.
Những sửa đổi, bổ sung về cơ bản đã giải quyết được những yêu cầu thực tiễn và được nhà đầu tư đánh giá cao. Tuy nhiên vẫn còn những vấn đề chưa đáp ứng được những kỳ vọng, một số quy định mới đưa vào luật trong quá trình hướng dẫn, triển khai vào thực tế cũng sẽ có những vướng mắc.
Ông Vinh cho rằng, khi chưa có Nghị định thì Luật vẫn còn nằm trên giấy, nhưng chính DN vẫn phải tiếp tục nghiên cứu một cách đầy đủ tất cả các quy định của pháp luật liên quan, nhằm đem lại hiệu quả tốt nhất cho DN.
Do đó, cần phải rà soát để tiếp tục sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện các Luật liên quan để đồng bộ với các quy định mới của Luật Đầu tư 2020. Cần ban hành các nghị định hướng dẫn, những nội dung còn để ngỏ trong Luật Đầu tư 2020 để những quy định đó được chi tiết hóa và đi vào cuộc sống, ông Lê Đình Vinh đề nghị.
Còn theo Luật sư Trương Thanh Đức, Công ty Luật Basico, Luật DN 2020 có 40 điểm thay đổi với luật cũ, ví dụ như sửa đổi một khái niệm, bỏ quyền tố cao của DN; bỏ các quy định bắt buộc về con dấu, ngoài việc “sử dụng dấu trong các giao dịch theo quy định của pháp luật”...
Ở góc độ DN, bà Nguyễn Kim Dung, Giám đốc pháp chế, trường Đại học Anh quốc Việt Nam nêu ý kiến, sửa đổi các các Luật về Đầu tư và Luật DN đã và đang tạo thuận lợi cho DN phát triển tốt hơn trong thời gian tới. Bà Dung cho rằng, Luật Đầu tư năm 2020 sửa đổi đã có thay đổi lớn trong lĩnh vực giáo dục Đại học và đã được đưa vào danh mục ưu đãi đầu tư. Các DN hi vọng trong tương lai, các trường Đại học sẽ được ưu đãi về thuế, thuế thu nhập về đất đai và các chế độ chính sách dành cho các ngành nghề nằm trong danh mục ưu đãi đầu tư.
Dù còn mặt được và chưa được của 2 luật này, nhưng các DN và chuyên gia tại hội thảo đều cho rằng, cần ban hành ngay các nghị định hướng dẫn những nội dung còn để ngỏ trong Luật Đầu tư, Luật DN 2020 để những quy định đó được chi tiết hóa và đi vào cuộc sống.
“Luật Đầu tư năm 2020 sửa đổi đã có thay đổi lớn trong lĩnh vực giáo dục Đại học và đã được đưa vào danh mục ưu đãi đầu tư. Chúng tôi hi vọng trong tương lai, các trường Đại học sẽ được ưu đãi về thuế, thuế thu nhập về đất đai và các chế độ chính sách dành cho các ngành nghề nằm trong danh mục ưu đãi đầu tư”, bà Dung bày tỏ kỳ vọng.