Tại Hội nghị triển khai nhiệm vụ ngân hàng năm 2021 do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) tổ chức mới đây, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc chỉ đạo: Ngân hàng không được để thiếu vốn tín dụng cho sản xuất kinh doanh, xuất khẩu, công nghệ cao, doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp số, nông nghiệp....Ngân hàng phải hỗ trợ thiết thực, giúp doanh nghiệp có phương án sản xuất, kinh doanh bền vững, hiệu quả.
Thủ tướng mong muốn trong bối cảnh còn khó khăn này, ngành ngân hàng tạo điều kiện để giảm lãi suất thấp hơn, không nhằm mục tiêu lợi nhuận mà tiếp tục chia sẻ khó khăn với người dân và doanh nghiệp trong bối cảnh hiện nay.
Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng đánh giá, năm 2021, đại dịch Covid-19 nhiều khả năng còn diễn biến phức tạp, triển vọng kinh tế thế giới và trong nước còn khó lường, bởi vậy ngành ngân hàng sẽ tiếp tục triển khai các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và người dân.
Bà Hồng khẳng định, NHNN sẽ chỉ đạo các tổ chức tín dụng tiết giảm chi phí, giảm chỉ tiêu lợi nhuận để có điều kiện giảm lãi suất cho vay, mở rộng tín dụng đi đối với an toàn, hiệu quả.
Người dân, doanh nghiệp mong được vay vốn với lãi suất thấp để đầu tư vào hoạt động sản xuất, kinh doanh,... trong bối cảnh kinh tế khó khăn do dịch Covid-19. (Ảnh minh họa: KT)
Trong năm 2020, NHNN đã ba lần cắt giảm lãi suất điều hành nhằm giúp nền kinh tế vực dậy. Việc này đã giúp giảm áp lực chi phí dự phòng cho các ngân hàng và giảm chi phí lãi vay cho khách hàng.
Bước vào tháng cuối cùng của năm 2020, nhiều ngân hàng thương mại tiếp tục điều chỉnh giảm lãi suất cả huy động lẫn cho vay. Theo đó, mặt bằng lãi suất huy động cao nhất tại các ngân hàng phổ biến ở mức từ 6,5-7,1%/năm khi gửi tiền tiết kiệm kỳ hạn từ 12 tháng.
Theo báo cáo hoạt động mới nhất của NHNN, mặt bằng lãi suất cho vay bằng VND có xu hướng giảm so với cuối năm ngoái. Hiện lãi suất cho vay ngắn hạn tối đa bằng VND đối với một số ngành lĩnh vực ở mức 4,5%/năm. Hiện lãi suất cho vay USD phổ biến ở mức từ 3,0-6,0/năm; trong đó lãi suất cho vay ngắn hạn phổ biến ở mức từ 3,0-4,5%/năm, lãi suất cho vay trung, dài hạn ở mức từ 4,2-6,0%/năm.
Các chuyên gia kinh tế cho rằng, thanh khoản của các ngân hàng hiện nay khá dồi dào. Nhất là thời gian qua, nhiều ngân hàng tập trung huy động vốn dài hạn nhằm đáp ứng được quy định về tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn của NHNN, nên nhu cầu vốn dài hạn đến nay có phần giảm bớt, lãi suất cũng vì thế mà có xu hướng giảm nhẹ hoặc đi ngang.
Về xu hướng lãi suất thời gian tới, ở góc độ ngân hàng thương mại, bà Đào Minh Anh, Phó Tổng Giám đốc OCB nhận định, lãi suất sẽ tiếp tục giảm trong năm 2021.
Dịch Covid-19 đang được khống chế rất tốt, doanh nghiệp Việt so với các nước khác cũng không bị ảnh hưởng quá nhiều. Nhưng sự thông thương với quốc tế đã và sẽ tiếp tục bị ảnh hưởng, nên năm 2021 sẽ là năm vô cùng khó khăn đối với cả các doanh nghiệp, các cá nhân cũng như đối với cả ngân hàng. Đây là lúc ngân hàng phải sát cánh cùng doanh nghiệp, cung cấp giải pháp tài chính và hỗ trợ doanh nghiệp cơ cấu phù hợp, bà Đào Minh Anh nêu quan điểm.
Tuy nhiên, cũng có ý kiến cho rằng, những tháng cuối năm 2021, mặt bằng lãi suất huy động sẽ nhích dần lên do nền kinh tế phục hồi. TS. Phạm Thế Anh, Chuyên gia kinh tế trưởng Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VEPR) cho hay, lãi suất là giá của đồng tiền, khi nào nhu cầu sử dụng vốn tăng trở lại thì giá của đồng tiền, lãi suất sẽ tăng dần lên.
TS. Phạm Thế Anh cho rằng, việc nhích lên của mặt bằng lãi suất sẽ không quá nhanh và tăng cao ngay được, mà sẽ nhích dần dần, khả năng mức lãi suất sẽ tăng khoảng 0,25 - 0,5%.
Trong báo cáo chiến lược đầu tư năm 2021 công bố mới đây, Công ty Chứng khoán VNDirect nhận định, NHNN sẽ tiếp tục nới lỏng chính sách tiền tệ nhằm thúc đẩy tăng trưởng trong năm sau, trong bối cảnh áp lực lạm phát năm tới ở mức thấp. Mặc dù NHNN có thể sẽ không cắt giảm lãi suất điều hành thêm nữa, nhưng sẽ không nâng lãi suất lên trong năm 2021 nhằm hỗ trợ tăng trưởng kinh tế bằng cách duy trì chính sách tiền tệ nới lỏng.
NHNN có thể hỗ trợ thị trường tiền tệ thông qua thị trường mở, gia tăng dự trữ ngoại hối, nâng trần tăng trưởng tín dụng cho các ngân hàng thương mại hoặc lùi thời hạn áp dụng các tiêu chuẩn an toàn tài chính cao hơn đối với các ngân hàng thương mại.
"Chúng tôi dự báo tăng trưởng tín dụng sẽ cải thiện lên mức 13% trong năm 2021. Chúng tôi đồng thời cho rằng lãi suất huy động và cho vay sẽ giảm 0,20-0,5 điểm% trong năm 2021 trong bối cảnh chính sách tiền tệ được nới lỏng và áp lực lạm phát hạ nhiệt", báo cáo của VNDirect cho biết./.