Ngày 7/9, El Salvador là quốc gia đầu tiên chính thức công nhận Bitcoin là một đồng tiền pháp định, một động thái chưa có tiền lệ. Bước đi này đã gặp phải một vài khó khăn về kỹ thuật trong ngày đầu tiên và khiến nhiều người tự hỏi liệu nó có thực sự có lợi hay không.
Tổng thống Nayib Bukele, người đề xuất và thúc đẩy sáng kiến này, tuyên bố rằng Bitcoin sẽ là một lựa chọn ở đất nước nghèo và bị đô la hóa, nhưng sử dụng nó sẽ giúp người Salvador không phải mất phí hoa hồng khi gửi kiều hối về nhà.
Luật định thế nào?
Luật Bitcoin của El Salvador quy định rằng thị trường sẽ xác định tỷ giá hối đoái giữa Bitcoin và USD, đồng tiền pháp định còn lại của quốc gia này. Luật cũng nói rằng mọi giá cả đều có thể được viết bằng Bitcoin và thuế có thể được trả bằng loại tiền số này. Thêm vào đó, giao dịch tiền tệ bằng Bitcoin không phải chịu thuế lãi vốn.
USD vẫn sẽ là đồng tiền tham khảo cho mục đích kế toán.
Luật cũng quy định các chủ thể kinh tế nên chấp nhận Bitcoin làm phương thức thanh toán cho hàng hóa và dịch vụ nhưng vẫn đặt ngoại lệ cho những cá nhân hoặc tổ chức chưa tiếp cận được công nghệ cần thiết nhằm xử lý các giao dịch bằng Bitcoin.
Tổng thống Bukele nói rằng các công ty có thể lựa chọn nhận USD hoặc Bitcoin vào thời điểm giao dịch diễn ra. Vào cuối tháng Sáu, ông nói: “Việc dùng Bitcoin là hoàn toàn tùy ý, không bắt buộc nhận Bitcoin nếu họ không muốn làm vậy... Nếu có ai nhận khoản thanh toán bằng Bitcoin, họ có thể chọn tự động nhận nó bằng đồng USD”.
Vị Tổng thống 40 tuổi này cũng cho biết thêm, lương và lương hưu sẽ tiếp tục được trả bằng USD, nhưng không nói rõ có bao gồm lương trả cho nhân viên làm cho Nhà nước và nhân viên khu vực kinh tế tư nhân hay không.
Tổng thống của El Salvador, Nayib Bukele, giới thiệu ví điện tử Chivo. Ảnh: Twitter chính thức của Văn phòng Tổng thống El
Ví điện tử Chivo
Ít nhất 200 ATM và 50 trung tâm tư vấn cho ứng dụng ví điện tử chính thức mang tên “Chivo” đã được triển khai trên khắp El Salvador; tại đó người dân có thể gửi và rút tiền mà không phải trả thêm phí, theo Bukele.
Kế hoạch của ông cũng bao gồm việc tặng lượng Bitcoin trị giá 30 USD cho những người sử dụng Chivo - một từ địa phương có nghĩa chung là “tốt”. Chivo đã có mặt trên các nền tảng vận hành bởi Apple và Huawei vào ngày 7/9 sau khi Bukele chỉ trích các công ty này vì họ không chấp nhận ứng dụng.
Vào cuối tháng Tám vừa qua, Quốc hội El Salvador đã thông qua một đạo luật lập quỹ trị giá 150 triệu USD nhằm giúp việc đổi tiền từ Bitcoin sang USD trở nên dễ dàng hơn.
Công nghệ thì sao?
Fintech Bitso, một nền tảng tiền mã hóa, cho biết sẽ trở thành nhà cung cấp dịch vụ cốt yếu cho Chivo và sẽ làm việc với Silvergate Bank, một ngân hàng tiểu bang thuộc California, Mỹ và được quản lý ở cấp liên bang, để tạo thuận lợi cho các giao dịch bằng USD.
McDonald’s và Starbucks cũng cho biết các công ty này đã bắt đầu chấp nhận thanh toán bằng Bitcoin tại các cửa hàng ở El Salvador. OpenNode, một công ty xử lý thanh toán Bitcoin, nói rằng McDonald’s đã chấp nhận thanh toán bằng Bitcoin trên nền tảng Lightning Network mà OpenNode vận hành.
El Zonte, một thị trấn bên bờ biển ở El Salvador và là một phần của thử nghiệm Bitcoin Beach từ năm 2019, đã dùng Lightning Network để xử lý các giao dịch nhỏ. Theo những người sáng lập Bitcoin Beach, Lightning Network đã giúp vượt qua một số trở ngại kỹ thuật và thực tiễn trong sử dụng Bitcoin. Tuy nhiên, một số người ở El Zonte nói rằng họ hiếm khi dùng Bitcoin do nhiều vấn đề với smartphone lạc hậu và hỏng hóc, cùng với đó là gói internet không đầy đủ.
Một nghiên cứu năm 2020 thực hiện bởi Microsoft và Ngân hàng Phát triển Liên châu Mỹ kết luận rằng El Salvador có tỷ lệ người sử dụng internet thấp thứ hai trong số 20 quốc gia Mỹ Latinh và vùng Caribe, ở mức 45%. Chỉ có nước láng giềng Honduras có tỷ lệ người dùng thấp hơn.
Người Salvador cũng dè chừng mức độ bất ổn của đồng tiền này, khi mà Bitcoin có thể giảm giá đến hàng trăm USD trong một ngày.
Trước khi chính thức sử dụng Bitcoin làm đồng tiền pháp định, El Salvador đã mua 400 Bitcoin với giá 20 triệu USD, theo Bukele. Điều này đã giúp đẩy giá Bitcoin lên trên ngưỡng 52.000 USD lần đầu kể từ tháng Năm. Tuy nhiên, vài giờ sau đó Bitcoin đã suy yếu và giảm 0.23%, xuống còn 46.906,11 USD.