Tại phiên họp thứ nhất của Ban chỉ đạo thực hiện sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp vào hôm qua, Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, hiện cả nước có 10.035 đơn vị hành chính cấp xã, sẽ tổ chức lại chỉ còn khoảng 2.000 đơn vị. Khi đó, mỗi xã “gần như là một huyện nhỏ”.
Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình cũng thông tin, trong đề án Chính phủ trình Bộ Chính trị hôm nay, khi bỏ cấp huyện, 1/3 nhiệm vụ của cấp huyện chuyển lên tỉnh, 2/3 chuyển xuống xã (cơ sở).
Phiên họp thứ nhất của Ban chỉ đạo thực hiện sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp. Ảnh: VGP
Trước đó, tại cuộc họp chiều 11/3, Ban Thường vụ Đảng ủy Chính phủ đã thống nhất trình Bộ Chính trị đề án sắp xếp giảm khoảng 50% số tỉnh và giảm khoảng 60%-70% đơn vị hành chính (ĐVHC) cấp cơ sở so với hiện nay.
Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ đại đa số các ý kiến, dư luận nhân dân đồng tình cao với chủ trương sắp xếp, tổ chức lại ĐVHC các cấp và xây dựng chính quyền địa phương hai cấp.
Việc này nhằm phù hợp tình hình mới, khả năng quản lý hiện nay khi điều kiện hạ tầng giao thông, hạ tầng số được cải thiện mạnh mẽ, đồng thời tạo không gian phát triển mới, phát huy tối đa tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh của từng địa phương.
Thủ tướng cũng yêu cầu việc sắp xếp ĐVHC ngoài tiêu chí về diện tích, dân số, xem xét các tiêu chí về lịch sử, truyền thống, văn hóa, dân tộc, điều kiện địa lý, trình độ phát triển kinh tế-xã hội, hạ tầng... Đặc biệt, việc đặt tên ĐVHC cấp tỉnh phải có tính kế thừa; việc chọn trung tâm hành chính-chính trị phải cân nhắc các yếu tố lịch sử, địa lý, kết nối hạ tầng, không gian phát triển, quốc phòng, an ninh và hội nhập.
Theo lộ trình được giao tại Kết luận 127/2025, đề án nghiên cứu định hướng sáp nhập tỉnh, bỏ cấp huyện, sáp nhập một số đơn vị cấp xã… phải tiếp thu ý kiến góp ý của các tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Trung ương, các cơ quan, tổ chức, ban đảng Trung ương và hoàn thiện, báo cáo Bộ Chính trị, Ban Bí thư trước 27-3. Đồng thời trình Trung ương trước ngày 7-4 để xem xét, quyết định vào khoảng giữa tháng 4.
Phiên họp 43 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội diễn ra hôm 11-3, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn thông tin: Để chuẩn bị cho việc tinh gọn bộ máy theo chủ trương không còn cấp huyện, các xã cũng phải sáp nhập 60-70%, Chính phủ phải khẩn trương chuẩn bị các công việc để kịp trình ra Quốc hội. Riêng sáp nhập tỉnh, dự kiến Quốc hội cũng phải họp tổng thời gian khoảng nửa tháng, kể cả ngoài giờ.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cũng cho hay Kỳ họp thứ 9 của Quốc hội tới đây sẽ tập trung vào việc sửa Hiến pháp 2013, sửa các luật liên quan. Do vậy, Chủ tịch Quốc hội đề nghị Thường trực Chính phủ quyết liệt làm việc, nhất là với 11 luật dự kiến thông qua và 16 luật sẽ cho ý kiến. Đặc biệt, với vấn đề thu hút dư luận là sắp xếp cấp tỉnh cần chuẩn bị thật tốt các phương án.
Chủ tịch Quốc hội cũng lưu ý hiện nay vấn đề được dư luận quan tâm là sắp xếp đơn vị hành chính. Phương án sáp nhập tỉnh nào vào tỉnh nào cũng là Quốc hội quyết định. Với xã, huyện thì Thường vụ Quốc hội quyết định nhưng sau khi Hiến pháp sửa đổi sẽ bỏ cấp huyện nên để sắp xếp đơn vị cấp tỉnh phải chủ động.
Thiên Trường (t/h)
