Kết quả khảo sát của Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho thấy, chỉ trong 5 tháng đầu năm, đã có hơn 88.000 DN rút lui khỏi thị trường, tăng 22,6% so với cùng kỳ năm 2022. DN rơi vào khủng hoảng về vốn, về tài chính, kể cả các DN còn tồn tại cũng phải thu hẹp quy mô sản xuất, kinh doanh… do đối mặt với quá nhiều khó khăn từ thị trường trong và ngoài nước.
Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản (VASEP), đang oằn mình để duy trì, tồn tại qua giai đoạn này, nhưng DN còn bị áp lực nặng nề bởi các quy định bất cập như việc khai báo và đóng BHXH tại Quyết định 490/QĐ-BHXH của BHXH Việt Nam, ban hành ngày 28/3/2023 và có hiệu lực từ ngày 1/4/2023.
Trước thời điểm 1/4/2023, theo Điều 122 của Luật BHXH 2014, DN nợ BHXH dưới 30 ngày vẫn được coi là chấp hành thu nộp BHXH tốt. Sau 1/4/2023 theo quy định mới, DN dù là nợ xấu hay nợ bình thường đều bị coi là vi phạm và bị xử phạt, kể cả chậm nộp BHXH dưới 30 ngày.
"Quy định kể trên buộc DN phải nộp tiền BHXH ngay lập tức, như vậy là chưa phù hợp với thực tiễn sản xuất - kinh doanh của DN và làm giảm sức cạnh tranh của DN", đại diện VASEP chia sẻ.
Ngày 24/4 vừa qua, VASEP đã gửi công văn tới BHXH Việt Nam đề nghị sửa đổi bất cập trong các quy định nói trên tại Quyết định số 490/QĐ-BHXH ngày 28/3/2023. Hủy bỏ các quyết định xử phạt (nếu có) đối với các vi phạm quy định này kể từ ngày Quyết định số 490/QĐ-BHXH có hiệu lực.
Tuy nhiên, đã 3 tháng trôi qua, VASEP và cộng đồng DN thủy sản vẫn chưa nhận được ý kiến phản hồi từ phía BHXH Việt Nam cho vấn đề này.
Cũng theo VASEP, một bất cập nữa liên quan đến quy định về phòng cháy chữa cháy (PCCC) đang khiến cho DN rơi vào tình trạng khó khăn hơn bao giờ hết.
Hiện nay, Nhà nước đang áp dụng các tiêu chuẩn mới về thẩm duyệt và nghiệm thu công trình PCCC trong DN. Các quy định về điều kiện bảo đảm PCCC này chưa phân loại theo mức độ rủi ro, chưa phân biệt về quy mô và chức năng vận hành của từng công trình. Điều kiện quá khắc nghiệt và làm tăng chi phí quá mức cho DN. Một số quy định đưa ra các yêu cầu ngặt nghèo, không có tính khả thi trong thực tế.
Liên quan đến quy định này, VASEP cùng 6 hiệp hội DN khác gửi văn bản lên Thủ tướng và các bộ, các đơn vị liên quan kiến nghị rà soát, sửa đổi các quy định về PCCC để phân loại mức độ rủi ro về PCCC đối với các hoạt động sản xuất, kinh doanh. Áp dụng các điều kiện về PCCC theo mức độ rủi ro, giảm tối đa các chi phí không cần thiết cho DN.
Đối với các nhà máy đã quy hoạch xây dựng từ trước, thiếu hoặc chưa bảo đảm quy định các công trình về PCCC, như bể PCCC, quy định lắp báo cháy tự động trong các kho đông lạnh… thì cần cân nhắc sự phù hợp và có lộ trình áp dụng để tạo điều kiện cho DN hoạt động và khắc phục.
Đối với các đơn vị đã được thẩm duyệt và nghiệm thu PCCC theo tiêu chuẩn cũ, kéo dài thời gian được hoạt động tối thiểu từ 2-3 năm để DN có thời gian và kinh phí nâng cấp, sửa chữa, thay thế hệ thống PCCC theo tiêu chuẩn mới đáp ứng yêu cầu của pháp luật.
"Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 58/NQ-CP về một số chính sách, giải pháp trọng tâm hỗ trợ DN chủ động thích ứng, phục hồi nhanh và phát triển bền vững đến năm 2025. Cộng đồng DN thủy sản rất mong rằng các quy định và chính sách trong giai đoạn này nên phù hợp với nghị quyết của Chính phủ, làm sao để DN còn có đủ sức khỏe để tồn tại, phát triển và tiếp tục đóng góp cho kinh tế đất nước", đại diện VASEP nhấn mạnh.
Cộng đồng DN thủy sản đang trông đợi thực tiễn triển khai như gói tín dụng 10.000 tỷ đồng và chính sách giảm lãi suất cho vay, chính sách giãn nợ mà Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã đề cập nhiều lần trong những tháng gần đây.
Ngoài ra, DN mong muốn các quy định, chính sách khác áp đặt cho DN giai đoạn hiện nay nên xem xét đến bối cảnh hiện tại và thực trạng của các ngành sản xuất như ngành thủy sản, tạo điều kiện thuận lợi cho DN tồn tại và phát triển.
