Nguyên nhân đằng sau cơn bán tháo gây chấn động của Bitcoin

Kỳ Văn
Theo các nhà phân tích, đà giảm sâu của Bitcoin được châm ngòi bởi những khoản đặt cược với đòn bẩy cao và những đợt bán tháo mà các sàn giao dịch phái sinh tự kích hoạt.

photo1619232165557-16192321657222036685875-1619319137.jpg

Sự bùng nổ của Bitcoin gần như đã mất đà, ít nhất là ở thời điểm này. Đồng tiền số lớn nhất thế giới tiếp tục giảm sâu ở phiên ngày hôm qua, rời khỏi mốc 50.000 USD và mất hơn 20% so với mức cao kỷ lục là 64.829 USD vào ngày 14/4.

Thời điểm Bitcoin chạm đỉnh diễn ra cùng lúc với Coinbase niêm yết trên sàn Nasdaq. Cả 2 sự kiện này đã đánh dấu thời kỳ đỉnh cao của một đợt tăng giá khuấy động cả thị trường tiền số. Giá của Bitcoin đã tăng hơn gấp 3 lần vào năm 2020 và tăng gấp đôi vào đầu năm 2021 trước khi lao dốc.

Đợt tăng giá bắt đầu hụt hơi vào cuối tuần trước, khi Bitcoin đột ngột giảm 17% xuống còn 52.149 USD, khi một nửa mức giảm diễn ra chỉ trong khoảng 20 phút. Dù đã hồi phục phần nào, nhưng diễn biến tiêu cực vẫn ổn định, kết thúc phiên thứ Sáu ở mức 50.620 USD.

screenshot86-1619232284644743945534-1619319181.png

Giá Bitcoin kể từ khi lao dốc vào Chủ nhật tuần trước.

Theo Michael Oliver – chuyên gia của công ty nghiên cứu Momentum Structural Analysis, động lực của Bitcoin gần đây đã có dấu hiệu giảm sút. Kể từ khi Bitcoin lần đầu vượt qua mốc 60.000 USD vào tháng 3, tốc độ tăng đã chậm lại và chỉ được giao dịch trong phạm vi tương đối hẹp. Ông cho biết, đây là một dấu hiệu cho thấy rằng đà tăng có thể chững lại, như những gì đã diễn hồi cuối tuần trước.

Tình trạng liên tục giảm sâu đã nhấn mạnh sự mong manh của sức tăng gần đây đối với đồng tiền số lớn nhất thế giới. Hiện tại, vẫn chưa rõ yếu tố nào đứng sau, châm ngòi cho đợt bán tháo này. Theo CoinMarketCap, 220 tỷ USD vốn hóa tiền số đã bị xóa sạch chỉ trong 1 giờ.

Một số trader cho rằng nguyên nhân là tin đồn trên Twitter về việc Bộ Tài chính Mỹ chuẩn bị có động thái mạnh tay với một số tổ chức tài chính bị cáo buộc sử dụng tiền điện tử để rửa tiền. Tuy nhiên, người phát ngôn của cơ quan này từ chối bình luận.

Dù yếu tố đã khơi mào cho đợt bán tháo là gì, các trader đều đồng tình rằng Bitcoin đã tăng tốc nhờ sự bùng nổ của một lượng lớn các giao dịch sử dụng đòn bẩy trên các sàn giao dịch phái sinh tiền số ở nước ngoài. Những sàn này vốn được quản lý thiếu nghiêm ngặt.

btc2-16192328640712143521947-1619319255.png

Theo nhà cung cấp dữ liệu Bybt, tổng cộng, nhà đầu tư đã bán tháo 10,1 tỷ USD giá trị tiền số trên các sàn giao dịch. Hơn 90% số vị thế bị bán tháo ngày hôm đó đến từ khoản đặt cược tăng giá vào Bitcoin hoặc các đồng tiền số khác. Thậm chí, gần 5 tỷ USD vị thế bị thanh lý đã diễn ra chỉ trên một sàn là Binance.

Khi giá Bitcoin giảm, nhiều khoản đặt cược trong đó đã tự động bị bán ra. Điều này càng tạo thêm áp lực giảm giá và dẫn đến "vòng luẩn quẩn" cho đợt bán tháo tiếp theo. Do đó, một số nhà đầu tư đã mất rất nhiều tiền mà không nhận ra "lời cảnh báo".

Jasim – một kỹ sư ở Kuwait, chia sẻ, anh bị đánh thức bởi tiếng chuông điện thoại vào lúc 5 giờ sáng hôm Chủ nhật. Anh lo lắng khi nhìn thấy một số trader đã bán tháo vị thế trên Binance. Sau đó, Jasim nhanh chóng đóng vị thế và chịu khoản lỗ không hề nhỏ là 9.000 USD.

Đây không phải là lần đầu tiên Jasim rơi vào tình thế như vậy. Anh đã bán vị thế một vài lần kể từ khi gia nhập thị trường tiền số vào năm 2017. Jasim cho hay: "Vấn đề là sự tham lam." Dù chịu lỗ nhưng anh vẫn tiếp tục giao dịch, dự định sẽ cẩn thận hơn trong việc quản lý rủi ro.

Các sàn giao dịch như Binance cho phép nhà đầu tư nhỏ lẻ gửi trước một số tiền tương đối nhỏ để đặt cược cho khoản lớn hơn. Ví dụ, giả sử một số trader mua hợp đồng tương lai sẽ nhận được lợi nhuận nếu giá Bitcoin tăng so với đồng USD.

Nếu Bitcoin tăng, lợi nhuận của trader có thể lớn hơn nhiều so với việc họ mua Bitcoin. Tuy nhiên, nếu Bitcoin giảm, trader có thể phải gánh khoản lỗ lớn và phải nhanh chóng nạp thêm tiền vào tài khoản. Nếu không, sàn giao dịch sẽ tự động bán ra khoản nắm giữ của trader.

kkk-1619319315.png

Tổng giá trị các vị thế bán/mua trên các sàn giao dịch phái sinh tiền số từ đầu tháng 4.

Một nguyên nhân khác của tình trạng hỗn loạn hồi tuần trước là một số sàn – bao gồm cả Binance, cho biết nền tảng giao dịch gặp trục trặc do khối lượng giao dịch lớn. Các trader cho biết, họ không thể truy cập các sàn này và khiến tình trạng biến động trở nên trầm trọng hơn.

Trong khi đó, các sàn giao dịch phái sinh tiền số ở nước ngoài cung cấp cho nhà đầu tư nhỏ lẻ mức độ đòn bẩy cao. Ví dụ, tại Binance, nhà đầu tư có thể nhận được mức đòn bẩy từ 1 đến 125x đối với một số hợp đồng tương lai, có nghĩa là nhà đầu tư có thể chỉ nạp 80 cent để nắm giữ một khoản tương đương 100 USD Bitcoin. Còn trên sàn CME ở Mỹ, nhà đầu tư cần khoản tiền gửi ít nhất 38 USD và có thể được công ty môi giới yêu cầu ở mức cao hơn.

Tuy nhiên, các trader cho biết tốc độ bán tháo vào tuần trước diễn ra quá nhanh, từ đó càng nhấn mạnh vai trò của những khoản đặt cược sử dụng đòn bẩy lớn. Nhiều trong số đó là của các nhà đầu tư nhỏ lẻ.

Ngoài ra, một số dấu hiệu khác cũng cho thấy động lực thúc đẩy của Bitcoin đang giảm dần. Đó là nhu cầu của nhà đầu tư tổ chức dần yếu đi và diễn biến không có gì nổi trội của Coinbase kể từ khi IPO vào tuần trước.

Theo sàn tiền số OKEx, lượng giao dịch Bitcoin lớn – thường được thực hiện bởi các nhà quản lý tài sản chuyên nghiệp, đã giảm nhẹ trong quý I so với quý IV/2020. Hơn nữa, công ty nghiên cứu CryptoCompare cho biết, tài sản do các nhà quản lý tài sản trong ngành đã giảm 4,5% còn 56 tỷ USD vào tháng 4 so với tháng 3.