Cuối năm 2020, trong bảng xếp hạng 10 công ty đứng đầu thế giới về vốn hóa thị trường, Tencent đứng thứ 7 và Alibaba ở vị trí thứ 9. Tencent đạt đỉnh ở vị trí thứ 6 vào tháng 2 vừa qua trước khi giá trị vốn hóa thị trường của công ty giảm khoảng 40%. Tính đến, 17/12, công ty tụt xuống vị trí thứ 11.
Những gã khổng lồ công nghệ của Mỹ thống trị danh sách mới năm 2021. Apple, Microsoft và Google thuộc Alphabet chiếm ba vị trí dẫn đầu. Saudi Aramco đứng thứ 4, tiếp theo là Amazon.com, Tesla và Meta (điều hành Facebook). Nhà thiết kế chip Nvidia đứng thứ 8, trong khi đó Berkshire Hathaway của Warren Buffet đứng thứ 9.
Top 10 công ty toàn cầu về giá trị vốn hóa thị trường, năm 2007 và 2021. (Ảnh: Nikkei Asia)
Năm 2007, chỉ số Shanghai Composite đạt mức cao nhất mọi thời đại trong bối cảnh kỳ vọng cao đối với nền kinh tế Trung Quốc. Khi đó 4 trong số 10 công ty hàng đầu tính theo giá trị vốn hóa thị trường là của Trung Quốc, tập đoàn dầu khí PetroChina ở vị trí số 1.
Sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu, các công ty công nghệ Trung Quốc trỗi dậy, vốn hóa thị trường tăng lên nhờ các mô hình kinh doanh mới và khả năng tiếp cận thị trường rộng lớn. Nhưng việc thắt chặt các chính sách lĩnh vực công nghệ của Bắc Kinh cũng như và căng thẳng Mỹ-Trung đã đảo ngược xu thế đó.
Didi Global, công ty đứng sau dịch vụ gọi xe lớn nhất Trung Quốc, đã quyết định hủy niêm yết khỏi Sở giao dịch chứng khoán New York vào ngày 3/12 chỉ 5 tháng sau khi ra mắt. Trung Quốc thắt chặt quy định với các công ty niêm yết ở nước ngoài vì lo ngại rằng các cơ quan quản lý nước ngoài sẽ tiếp cận được với những dữ liệu nhạy cảm.
Trong khi đó, chính quyền của Tổng thống Mỹ Joe Biden tăng cường áp lực lên các doanh nghiệp Trung Quốc. Washington hôm 16/12 công bố các lệnh trừng phạt đối với nhà sản xuất máy bay không người lái DJI và hàng chục thực thể khác của Trung Quốc.
Toru Nishihama, nhà kinh tế trưởng tại Phòng Nghiên cứu Kinh tế tại Viện Nghiên cứu Dai-ichi Life, cho biết: Triển vọng đối với chứng khoán Trung Quốc sẽ phụ thuộc vào "việc Mỹ ngăn chặn dòng tiền vào Trung Quốc ở mức độ nghiêm trọng như thế nào".
