Bước sang năm 2025, ngành rau quả Việt Nam ghi nhận sự tăng trưởng mạnh mẽ cả về thị trường, sản lượng và giá trị xuất khẩu. Những mặt hàng chủ lực đóng góp vào sự bứt phá này bao gồm sầu riêng, xoài và đặc biệt là dừa.
Ảnh minh họa (Ảnh: internet)
Từ mức kim ngạch khiêm tốn 180 triệu USD vào năm 2010, ngành dừa đã có bước phát triển vượt bậc, đạt hơn 900 triệu USD vào năm 2023 và chính thức vượt mốc 1 tỷ USD trong năm 2024. Riêng xuất khẩu trái dừa đã mang về hơn 390 triệu USD, tăng 61,1% so với cùng kỳ, chiếm 5,47% tổng giá trị xuất khẩu rau quả. Hiện tại, trái dừa là mặt hàng có kim ngạch xuất khẩu lớn thứ ba, chỉ xếp sau sầu riêng và thanh long.
Trung Quốc hiện là một trong những thị trường xuất khẩu trọng điểm của trái dừa tươi Việt Nam, đóng góp khoảng 25% tổng giá trị xuất khẩu toàn ngành. Bên cạnh đó, Việt Nam cũng giữ vị trí là nhà cung cấp dừa lớn thứ ba cho Trung Quốc trong năm 2024, với thị phần hơn 20%.
Theo số liệu từ Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Việt Nam hiện có khoảng 200.000 ha trồng dừa, phân bố tại 15 tỉnh, thành phố, với sản lượng ước tính đạt 2 triệu tấn mỗi năm. Đáng chú ý, khoảng một phần ba diện tích này đã đạt chứng nhận hữu cơ theo tiêu chuẩn của Mỹ và Châu Âu, tập trung chủ yếu tại các tỉnh Duyên hải miền Trung và đồng bằng sông Cửu Long, đặc biệt là Trà Vinh và Bến Tre.
Sản phẩm dừa xiêm xanh Bến Tre đã được cấp giấy đăng ký bảo hộ nhãn hiệu hàng hóa và chứng chỉ quốc gia về chỉ dẫn địa lý. Hiện nay, toàn tỉnh Bến Tre có 133 mã số vùng trồng dừa với tổng diện tích hơn 8.300 ha. Đồng thời, tỉnh cũng có 14 doanh nghiệp được cấp mã số cơ sở đóng gói để xuất khẩu dừa tươi sang thị trường Trung Quốc.
Trên cả nước, hơn 600 doanh nghiệp đang hoạt động trong lĩnh vực sản xuất và chế biến các sản phẩm từ dừa, tạo lợi thế lớn cho ngành xuất khẩu. Nhờ đó, Việt Nam hiện xếp thứ tư về xuất khẩu sản phẩm dừa trong khu vực Châu Á - Thái Bình Dương và đứng thứ 5 trên thế giới.
Đáng chú ý, ngành dừa Việt Nam đã có bước tiến quan trọng khi đầu quý III/2023, Nghị định thư của Trung Quốc chính thức cho phép nhập khẩu dừa tươi từ Việt Nam. Cuối năm 2023, Hải quan Mỹ cũng gửi thư xác nhận cho phép dừa tươi Việt Nam được nhập khẩu vào thị trường Mỹ. Những tín hiệu tích cực này không chỉ mở rộng thị trường mà còn tạo hiệu ứng hình ảnh mạnh mẽ cho trái dừa Việt Nam trên thị trường quốc tế.
Vào tháng 10/2024, những lô dừa tươi đầu tiên của Việt Nam đã chính thức được xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc, thông qua các cửa khẩu biên giới phía Bắc. Đây là cột mốc quan trọng, mở ra cơ hội lớn cho ngành dừa Việt Nam tại thị trường tỷ dân.
Hiện nay, giá dừa khô trong nước tăng mạnh, thương lái thu mua từ 80.000-110.000 đồng/chục, cao hơn 20.000-30.000 đồng/chục so với trước. Dừa tươi cũng có mức giá cao, dao động từ 100.000-130.000 đồng/chục, tùy loại. Một trong những nguyên nhân chính khiến giá dừa tăng là nhờ việc xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc.
Các chuyên gia nhận định, trái dừa Việt Nam có lợi thế cạnh tranh với sản phẩm từ Thái Lan nhờ hương vị ngọt thanh đặc trưng của giống dừa xiêm. Đây cũng là lý do dừa Việt được ưa chuộng tại nhiều thị trường lớn như EU, Mỹ, Canada và Hàn Quốc.
Hà Trần (t/h)
